میرحسین تلاش

استاد دانشگاه وتحلیل گر روابط بین الملل

بعد از خروج امریکا از توافقنامه هسته ای با ایران، هردو کشور نسبت به گذشته متنوع تر وارد بازی سیاسی تا آنجایی می شوند که همدیگر را در میدان رقابت، طلب می کنند. چون در گذشته تنها امریکا بود که ایران را بطرف رقابت می کشانید. یکی از سیاست های بٌرد امریکا وارد شدن ایران در میدان رقابت است. ولی امریکا ظاهراً در اذهان عمومی؛ ایران منفعل را به عنوان فعال سیاسی منطقه ای وغیر منطقه ای، تبدیل کرد. این مطلب را بارها من هم از طریق رسانه ها بیان نمودم ولی در حالت منفعلی، بازی را فاعل نمی تواند آغاز نماید چون؛ منفعل با فاعل جمع گردد بازی حالت خنثی را می گیرد از این نظر در بازی، هر دوطرف و عناصر پیرامونی آن باید فعال نگهداشته شوند تا بازی آغاز وادامه پیدا کند. اینکه در میدان رقابت؛ بازی چگونه است؟ باید تذکر داد که کنش های امریکا نسبت به گذشته برای درگیر شدن با ایران تٌند می گردد. تشدید تنش از طرف امریکا بگونه عمدی آن زمینه مداخله نظامی ایران را به کشتی های خلیج و هواپیماهای نظامی مساعد می سازد تا بهانه جویی های زیادی برای امریکا از نظر مداخله نظامی در برابر ایران ایجاد گردد ومتفاوت تر از افغانستان، عراق وسوریه وارد جنگ با ایران شود. اینکه هر دو کشور درفرجام وارد جنگ می شوند پرسشی است که همه به آن فکر می کنند؟ از نظر من بازی موجود میان امریکا وایران صفحات گوناگونی را به خود می گیرد. بعد از اختصاص یافتن صفحات به محتوای مخصوص به خودش، نتیجه بازی در یک صفحه واحد برای هر دو طرف قرار می گیرد تا بازی آتی را انجام دهند. در صفحه ابتدایی، امریکا ناگزیر بود که از توافقنامه هسته ای با ایران برای آغاز بازی خروج شود. در صفحه بعدی، امریکا بعضی از موضوعات را برای ایران صحنه سازی دارد وسناریوهایی را آماده می کند تا اینکه به سناریو وصحنه آخری دست پیدا کند وکار ایران را یک طرف نماید. بیان گر حالت کنونی، همین صفحات است که امریکا سناریوها وصحنه ها را آماده می کند ومقدمات داستان فلم خود را در برابر ایران بازی می کند. این مقدمات نیز چند صفحه را به خود اختصاص داده است. در صفحه اول مقدمات بازی، امریکا انتظار کنش گرایی نظامی ایران را در منطقه به ویژه در برابر نفت کش ها وهواپیما های نظامی خود وهمتایان خود را دارد. در این صفحه امریکا در پی مشروعیت بخشیدن جنگ با ایران است تا تربیون مجمع عمومی سازمان ملل متحد، شورای امنیت واتحادیه اروپا را به سکوت در برابر اقدامات نظامی خود قرار دهد. در صفحات بعدی در پی ایجاد ایتلاف ضد ایرانی در سطح منطقه به خصوص کشورهای عرب واسرائیل است که در حال حاضر این سناریو حالت انجام بازی را برای امریکا گرفته است. صفحه دیگری از این مقدمات منحرف ساختن اذهان عمومی است که نشان دهنده متزلزل شدن اجرای تصامیم آنی امریکا در برابر ایران می باشد. از این نظر جهت گیری امریکا یک قدم جلو برای نزدیک شدن با ایران و قدم دیگر برای تهدید ایران است. گاهی از انجام مذاکره وگاهی هم از اقدامات نظامی در برابر ایران توسط مقامات امریکایی صحبت ها صورت می گیرد. ولی در حقیقت موضوع امریکا در پی وارد شدن جنگ با ایران بگونه هوشیارانه است. این جنگ به صورت ابتدایی آن از جانب هر دو کشور بنحوی آغاز شده است ولی اینکه به کجا کشانیده می شود همه انتظار پاسخ این پرسش را دارند. حالت ابتدایی آن از جانب ایران هدف قراردادن کشتی های نفت کش وهواپیمای بدون سرنشین امریکا بود. قرار است از طرف امریکا تحریم های جدید بر ایران عملی شود وهمچنان از کار انداختن سیستم های موشکی ایران با حمله سایبریایی، جنگ را آغازگر می شود. در حال حاضر امریکا در پی آن است که با همسو ساختن کشورهای منطقه برای جا سازی نیروهای جنگی، خاموش ساختن تربیون مجمع عمومی سازمان ملل متحد واتحادیه اروپا، بازی را تا آنجا به عنوان سرگرمی ادامه دهد که از تمامی قدرت بالقوه ایران از نظر نظامی اطلاعات بدست ترامپ قرار گیرد وهمچنان چگونه سیستم های نظامی هوشمند ایران را با حمله سایبریایی فلج سازد تا ایران را خصوصاً در خلیج فارس که شاهرگ اقتصادی برای ایران است از بکارگیری آن برای تامین امنیت اش ناتوان سازد این جهت را روی دست دارد. از این نظر اطلاعات زیادی در دست ترامپ قرار گرفته است ولی این اطلاعات بدست آمده از سوی نهاد های دولت امریکا مجازی وتخیلی دانسته شده که مانع برای اقدامات نظامی ترامپ ازطرف کنگره امریکا شده است. فلهذا جانب ایران در پی نمایش قدرت خود با کنش های کوچک منطقه ای در برابر امریکا است وامریکا هم انتظار مساعد شدن زمینه جنگ هوشیارانه با ایران است. از اینکه هیچ کشوری بجز از اسراییل طرفدار جنگ با ایران در حال حاضر نیست، امریکا حالت انتظاری را به خود گرفته است. در صفحات زیادی سناریوها آماده شده ولی تا اکنون به سناریو جنگ، دولت ترامپ خود را نرسانیده است. گرچی دولت ترامپ توقع دارد که قبل از رسیدن به صفحه جنگ، صفحات مقدماتی آن ظرفیت آن را داشته باشد تا پایه های نظام ایران را برای حکومتداری در ایران بگونه سست سازد که حکومت آخندی دیگر نتواند به حکومت خود ادامه دهد وتغییر در ایران ایجاد شود. در این صورت امریکا بدون اقدامات نظامی به موفقت نایل آید. این دید هنوز برای فلج شدن حکومت آخندی ایران زود است. در صورت نتیجه ندادن این صفحات، بازی از حالت پراکندگی بیرون شده ودر یک صفحه واحد جنگی قرار می گیرد. صفحه جنگ امریکا در برابر ایران هنوز انتظار انجام مقدمات زیادی را در پی دارد. تا اکنون فضای جنگی برای هر دو کشور ایجاد نگردیده است. در نتیجه؛ امریکا انتظار دو حالت را برای فروپاشی نظام سیاسی ایران دارد. حالت اول، عملی شدن صفحات مقدمات برای فلج شدن نظام سیاسی ایران با وضع تحریم ها وتحرکات داخلی ایران. حالت دوم، با مساعد شدن وضعیت جنگی؛ اقدامات نظامی با اغفال شدن ایران در مراحل آتی صحنه سازی شود.